คนไทยหลายคนระทมทุกข์ตลอดปี 2551 ไม่เพียงแต่สิ่งต่างๆที่เข้ามากระทบ รวมถึงสิ่งที่เราไปกระทบกับคนอื่น ไม่ว่าจะเป็นความคิด คำพูดและการกระทำ
หลายคนวนเวียนอยู่กับสิ่งเหล่านั้น ไม่สามารถหลุดจากหลุมพรางที่ตนเองขุดขึ้นมา ทำให้ดูเหมือนว่าตลอดปี 2551 ไม่มีอะไรเกิดขึ้นที่เป็นประโยชน์ต่อตนเองและคนรอบข้าง
เมื่อไม่กี่วันมานี้ ผมได้รับจดหมายอิเลกทรอนิกส์ฉบับหนึ่ง เรื่อง ?เทคนิคการบริหารเวลาของขงเบ้ง? โดยไม่บอกชื่อผู้เรียบเรียง บอกแต่ว่า เป็นด็อกเตอร์ทางด้านประวัติศาสตร์และภาษาเอเชียตะวันออกจากมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด อดีตรองปลัดกระทรวงการต่างประเทศ ผมเห็นว่าน่าสนใจอยากนำมาเผยแพร่ต่อครับ
มองจากแง่มุมของเศรษฐศาสตร์ เวลาของทุกคนมีคุณค่าไม่เท่ากัน การบริหารเวลาของแต่ละคนจึงหมายถึงความแตกต่างระหว่างความสำเร็จกับความพ่ายแพ้ ค่าของเวลาเกี่ยวข้องกับสมรรถภาพ ซึ่งในแง่ธุรกิจคือ ต้นทุน
ครั้งหนึ่งเล่าปี่ขอขงเบ้งให้แนะนำวิธีสร้างตนเป็นอภิมหาเศรษฐีแห่งดินแดน ขงเบ้งว่า ?งานใหญ่เช่นนี้ต้องวางแผน และรู้จักบริหารเวลาอย่างมีประสิทธิภาพ โดยเทคนิคการบริหารเวลาแบ่งเป็น 3 ขั้น สูง กลาง ต่ำ ขั้นต่ำ เน้นการใช้กระดาษบันทึก ขั้นกลาง ใช้ตารางและโปรแกรมประจำวันซึ่งสะท้อนความสำคัญของการวางแผน ขั้นสูง เน้นการจัดการโดยแบ่งแยกประเภทของหน้าที่การงานตามดีกรี ควรเน้นการใช้แผนดำเนินงาน ตามสำคัญของงานเพื่อพิจารณาลำดับความเร่งด่วนในการจัดการงาน
โดยขงเบ้งชี้แจงกับเล่าปี่ว่า ทั้ง 3 ขั้นต่างมีเรื่องการมอบหมายงานเกี่ยวข้องอยู่ด้วยตามความต้องการของปริมาณและลักษณะเฉพาะของงานแต่ละขั้น
เล่าปี่สารภาพว่า ?หากพิจารณาตามการแบ่งขั้นของเทคนิคการบริหารแล้ว ข้ายอมรับว่าวิธีของข้าอยู่ที่ขั้นต่ำ เพราะใช้แค่การส่งใบสลิปบันทึก?
อ่านมาถึงตรงนี้ คุณเป็นคนหนึ่งหรือไม่ที่มีพฤติกรรมเช่นเล่าปี่ครับ และไม่เป็นที่แปลกใจว่า ทำไมเล่าปี่ถึงรู้สึกว่าตนเองมีงานมากมายที่ต้องทำทุกวัน จนเวียนเกล้าเวียนศีรษะไม่เคยมีเวลาพอที่จะจัดการกับทุกสิ่งทุกอย่างได้เลย
หลังจากนั้น ขงเบ้งชี้ไปที่ถังเหล็กกับกองก้อนหิน ก้อนกรวด ก้อนทราย และน้ำจำนวนหนึ่งที่ให้ลูกน้องเตรียมมาแล้วกล่าวว่า ?คำตอบของการบริหารขั้นสูงอยู่ในถังเหล็กใบใหญ่ใบนี้ ความจุของถังนี้เปรียบเสมือนขีดความสามารถของคนๆหนึ่งในช่วงเวลาหนึ่ง ก้อนกรวด เปรียบได้กับงานที่สำคัญและเร่งด่วน ก้อนหินคือภาระที่สำคัญแต่ไม่เร่งด่วน เม็ดทรายเปรียบได้กับภาระที่เร่งด่วนแต่ไม่สำคัญ และน้ำคือหน้าที่ที่ไม่สำคัญและไม่เร่งด่วน?
นอกจากนี้ ขงเบ้งยังสอนเรื่องการเลือกการจัดการก่อนหลังอีกว่า หากถังเหล็กตั้งแต่แรกเติมเต็มไปด้วยก้อนกรวด ทรายและน้ำ ก็คงไม่มีโอกาสใส่ก้อนหินลงไปได้ แต่ถ้าใส่ก้อนหินลงไปก่อนในถังยังมีเนื้อที่ที่จะใส่สิ่งอื่นๆเข้าไปอีก ดังนั้น การบริหารเวลาที่ได้ผลต้องดูว่า อะไรคือก้อนหิน อะไรคือก้อนกรวด อะไรคือเม็ดทราย และน้ำ และไม่ว่าจะเป็นประการใด ก็ต้องใส่ก้อนหินลงไปในถังอันดับแรก?
เล่าปี่ยังคงตั้งปุจฉาอีกว่า ?แล้วการวิเคราะห์แยกแยะเรื่องต่างๆออกเป็น 4 หมวดมีผลอย่างไร?
ขงเบ้งตอบว่า ?บุคคลจำพวกที่ว้าวุ่นอยู่กับเรื่องราวประเภทก้อนกรวด ย่อมมีความรู้สึกถูกเวลากดดันและวนเวียน อยู่ในแดนวิกฤตจนอ่อนล้า พวกที่เน้นเรื่องประเภทเม็ดทรายจะขาดพลังสร้างสรรค์ ชอบฟังคำพูดเพราะหู คบคนแบบผิวเผิน พวกที่นิยมเรื่องราวประเภทน้ำ มักบกพร่องเรื่องสำนึกรับผิดชอบ แม้กระทั่งเรื่องสารทุกข์สุกดิบของตนเอง?
1 ปีที่ผ่านมาคุณให้ความสำคัญกับก้อนหิน หรือก้อนกรวด หรือ เม็ดทราย หรือ น้ำครับ
แต่สำหรับผม การให้ความสำคัญกับบางเรื่อง บางโอกาส และบางคน เราใช้เหตุผลอย่างเดียวไม่ได้ครับ เป็นเรื่องของใจมากกว่าสมอง
คุณคิดอย่างไรครับ